Her çocuk bir diğerinden farklıdır. Her çocuğun kendine özgü bedensel,bilişsel,sosyal ve duygusal bir yapısı vardır. Bazı çocuklar bilişsel davranışlarda, duyuşsal motor özelliklerde, iletişim becerilerinde ve motor işlevlerde yetersizlik göstermektedir. Bu gelişim alanlarındaki bir yada birden fazla yetersizlik çocuğu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Gelişim alanlarındaki yetersizliklerden dolayı olumsuz yönde etkilenen çocuklarda genel eğitim hizmetleri yetersiz kalmakta ve özel eğitim hizmetlerine gereksinim duyulmaktadır.
Özel Eğitim, ortalama öğrenci özelliklerinden önemli derece farklılaşan öğrencilere sağlanan bireysel olarak planlanmış ve bireyin bağımsız yaşama olasılığını en üst düzeye çıkarmayı hedefleyen eğitim hizmetlerinin bir bütünü olarak ifade edilmektedir. Özel eğitim gerektiren, bir başka deyişle özel gereksinimli öğrenciler, zihin engelliler,öğrenme güçlüğü olanlar,duygusal ve davranış bozukluğu olanlar,bedensel yetersizliği olanlar,konuşma ve dil sorunlular, işitme engelliler, üstün zekalılar ve üstün yeteneği olan öğrenciler şeklinde gruplara ayrılmaktadır.
Zihin engelli çocuklar, engelli çocuklar içerisinde en popüler gruptur. Bununla birlikte bu çocukların toplum tarafından yeterince tanındığı söylenemez. Hatta bu çocuklara ilişkin bazı gerçek dışı önyargı ve inançlar vardır. Genellikle toplum içerisinde zihin engelli çocuklar homojen bir grup olarak düşünülmektedir. Üstelik zihin engelli denince akla ağır vakalar gelmektedir. Oysa zihin engelli çocuklar doğuştan getirdiği kalıtsal özelliklere,sağlanan tıbbi tedavi,eğitim ve çevre olanaklarına bağlı olarak kendi içlerinde önemli bireysel farklılıklar gösterirler. Bu farklılıklar içerisinde zihin engellilerin büyük bir bölümünü yaşıtlarından hafif derecede gerilik gösteren çocuk ve gençler oluşturmaktadır. Bunlar kolaylıkla farkına varılamazlar. Bu durumda gereksinim duydukları özel hizmet ve eğitim olanaklarından yararlanamazlar. Bu nedenle zihin engellilik durumunun tanımlanması önemli olmaktadır. Zihin engelliliğin ne demek olduğunu incelersek AAMR (American Assocation Mental Retardation) olarak bilinen komitenin “gerizekalılık” terimini kullanarak yaptığı tanım öne plana çıkmaktadır. “Gerizekalılık, halihazırdaki işlevlerde gerilik göstermektir. Bu zihinsel işlevlerde önemli derecede normal altı, bunun yanı sıra zihinsel işlevlerle ilişkili uyumsal beceri alanlarından (iletişim,özbakım,ev yaşamı,sosyal beceriler,toplumsal yararlılık,kendini yönetme,sağlık ve güvenlik,işlevsel akademik beceriler,boş zaman ve iş) iki ya da daha fazlasında sınırlılıklar gösterme durumudur. Gerizekalılık 18 yaşından önce ortaya çıkmaktadır.” Tanımdan da anlaşılacağı gibi zihin engelli bireylerin özel eğitim ihtiyaçları işlevsel akademik beceriler ve bağımsız yaşam becerileri üzerinde yoğunlaşmaktadır.
|